Γνωρίζετε ότι το σώμα μας μπορεί να μας βοηθήσει να γνωρίσουμε βαθύτερα τον εαυτό μας, να αλλάξουμε και να αναπτυχθούμε; Το Focusing είναι η δεξιότητα που μας βοηθάει να αξιοποιήσουμε τη σοφία του σώματός μας.
Το Focusing (ή Διαδικασία Εστίασης) είναι μια σωματικά προσανατολισμένη μέθοδος αυτεπίγνωσης, αλλαγής και ανάπτυξης. Είναι μια διαδικασία μέσα από την οποία δίνουμε προσοχή και αφουγκραζόμαστε πώς το σώμα μας βιώνει τις διάφορες καταστάσεις στη ζωή μας. Στο Focusing χρησιμοποιούμε τον όρο «βιωμένη αίσθηση» για να περιγράψουμε αυτό που νιώθουμε στο σώμα μας για αυτό που συμβαίνει.
Η έκφραση «βιωμένη αίσθηση» μπορεί να μην ακούγεται οικεία, ωστόσο όλοι μας έχουμε τέτοιου είδους αισθήσεις διαρκώς. Για παράδειγμα, μπορεί κάθε φορά που πλησιάζουμε ένα συγκεκριμένο άτομο να αισθανόμαστε ένα περίεργο σφίξιμο στο στομάχι. Ή κάθε φορά που χρειάζεται να μιλήσουμε για να υποστηρίξουμε τον εαυτό μας μπορεί να νιώθουμε τον λαιμό μας να σφίγγεται. Άλλες φορές η βιωμένη αίσθηση μπορεί να είναι πολύ αχνή ή αδιόρατη ή χρειάζεται χρόνο για να σχηματιστεί.
Το Focusing είναι η διαδικασία που μας επιτρέπει να κάνουμε μια παύση και να ακούσουμε προσεκτικά και με μια φιλική στάση αυτό που υπάρχει στο σώμα μας. Και όταν το κάνουμε αυτό μας ανοίγονται νέοι δρόμοι κατανόησης του εαυτού μας και προκύπτουν αυθόρμητα αλλαγές προς την κατεύθυνση που είναι καλύτερη για εμάς.
Η ανακάλυψη του Focusing
Το Focusing είναι μια φυσική διαδικασία που κάποιοι άνθρωποι ήδη ξέρουν πως να χρησιμοποιούν. Αυτό ανακάλυψε ο Eugene Gendlin όταν συνεργάστηκε με τον Carl Rogers στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο.
Μαζί με άλλους συναδέλφους τους έθεσαν το ερώτημα:
«Γιατί η ψυχοθεραπεία είναι βοηθητική για κάποιους ανθρώπους και όχι για άλλους;»
Ψάχνοντας την απάντηση σε αυτό το ερώτημα ανέλυσαν κυριολεκτικά χιλιάδες μαγνητοφωνημένες θεραπευτικές συνεδρίες. Διαπίστωσαν ότι μπορούσαν πολύ εύκολα να εντοπίσουν τους θεραπευόμενους που είχαν επιτυχημένη θεραπεία – που έδειχναν πραγματική αλλαγή σε ψυχολογικά τεστ και στη ζωή τους – από τις δύο πρώτες συνεδρίες.
Ποια ήταν η διαφορά που εντόπισαν ανάμεσα σε εκείνους που είχαν επιτυχημένη θεραπεία και εκείνους που δεν είχαν;
Παρατήρησαν ότι αυτή η διαφορά δεν βρισκόταν στην τεχνική του θεραπευτή, ούτε στο περιεχόμενο της συνεδρίας – για τι μιλούσαν οι θεραπευόμενοι. Η διαφορά βρισκόταν στον τρόπο με τον οποίο μιλούσαν.
Οι θεραπευόμενοι αυτοί κάποια στιγμή άρχιζαν να μιλάνε πιο αργά, να ψάχνουν τα λόγια τους για να περιγράψουν κάτι που ένιωθαν εκείνη τη στιγμή, και φαινόταν ότι ήταν σε επαφή με κάτι μέσα τους.
Σε αντίθεση, οι θεραπευόμενοι που δεν κατάφερναν να κάνουν σημαντικές αλλαγές στη ζωή τους μιλούσαν πάντα καθαρά, έμεναν «στο κεφάλι τους», και μιλούσαν για συναισθήματα αλλά δεν τα ένιωθαν.
Αν το σκεφτεί κανείς, τα αποτελέσματα αυτά ήταν πολύ απογοητευτικά γιατί αυτό σήμαινε πως ό, τι κι αν έκανε ο θεραπευτής δεν μπορούσε να επιφέρει ουσιαστική αλλαγή στους πελάτες του. Αυτό οδήγησε τον Gendlin να προσπαθήσει να βρει τρόπο ώστε να διδάξει αυτή την δεξιότητα που φαινόταν να διαθέτουν οι επιτυχημένοι θεραπευόμενοι σε όλους. Την ονόμασε Focusing και επινόησε μια βήμα προς βήμα μέθοδο για να τη διδάξει, αρχικά στα πλαίσια της ψυχοθεραπείας, και αργότερα ως μια δεξιότητα που μπορούσε να χρησιμοποιήσει οποιοσδήποτε.
Σήμερα το Focusing διδάσκεται και εφαρμόζεται σε όλο τον κόσμο τόσο στα πλαίσια της συμβουλευτικής και ψυχοθεραπείας όσο και σε πολλές άλλες δραστηριότητες όπως το coaching, ο διαλογισμός, η εκπαίδευση, η συμπληρωματική ιατρική, οι μέθοδοι σωματικής εργασίας, η τέχνη και δημιουργικότητα, οι επιχειρήσεις και όπου αλλού μπορεί να φανταστεί κανείς.
Σε τι μπορεί να μας βοηθήσει το Focusing;
Να γνωρίσουμε τον εαυτό μας σε βαθύτερο επίπεδο και να μπορέσουμε να καταλάβουμε τι πραγματικά νιώθουμε και τι έχουμε ανάγκη
Να μάθουμε να εμπιστευόμαστε τη διαίσθηση και τη δημιουργικότητά μας
Να μπορούμε να παίρνουμε τις αποφάσεις που είναι σωστές για εμάς κάθε δεδομένη στιγμή
Να μπορούμε να διαχειριστούμε δύσκολα συναισθήματα
Να μαλακώσουμε τις επικριτικές εσωτερικές φωνές και να βιώσουμε μεγαλύτερη αυτό-αποδοχή
Να απελευθερώνουμε μπλοκαρισμένες διαδικασίες όπως το συγγραφικό μπλοκάρισμα ή η αναβλητικότητα
Να βρούμε ανακούφιση από την ένταση και τον χρόνιο πόνο
Να αυξήσουμε την αποτελεσματικότητα της συμβουλευτικής και ψυχοθεραπείας
Πως εξασκούμε το Focusing;
Υπάρχουν πολλοί τρόποι να εφαρμόσουμε τη διαδικασία Focusing. Ένας από αυτούς είναι να εκπαιδευτούμε σε αυτό μέσα από κάποιο σεμινάριο και είτε να το εξασκούμε μόνοι μας ή με έναν σύντροφο με τον οποίο ανταλλάσσουμε συνεδρίες Focusing. Μπορούμε επίσης να απευθυνθούμε σε έναν επαγγελματία που παρέχει ατομικές συνεδρίες Focusing, ο οποίος θα μας καθοδηγήσει στη διαδικασία. Τέλος, υπάρχουν πολλοί ψυχοθεραπευτές που εντάσσουν το Focusing στη θεραπευτική δουλειά με τους πελάτες τους.